Trong lịch sử dựng nước và giữ nước của lịch sử dân tộc, dòng họ Đoàn có nhiều danh nhân nổi tiếng, được sử sách lưu danh. Một trong những người tiêu biểu của họ Đoàn chính là Đốc tướng Đoàn Nhữ Hài ở thời nhà Trần.

Đền thờ Đoàn Nhữ Hài được xây dựng trên một khu đất rộng khoảng 2300m2, ngoảnh mặt về phía chính Tây. Xung quanh đền là vườn phi lao quanh năm xanh tốt, tạo bóng mát cho di tích. Cách 200m về phía đông là Quốc lộ 1A, ngày đêm nhộn nhịp người và xe cộ qua lại. Cách đền khoảng 3 km về phía Nam là đền Cuông, nơi thờ Thục An Dương Vương – vị anh hùng dân tộc đã có công lập nên nước Âu Lạc, được xây dựng dưới chân núi Mộ Dạ. Phía trước đền là những cánh đồng màu mỡ, xóm làng trù phú, xa hơn là dãy núi Mụa Chân Tiên trải dài nhấp nhô và làng mạc yên vui của làng Nguyệt Tiên như một bức bình phong chắn gió, bảo vệ sự bình yên cho ngôi đền.

Lúc đầu quy mô đền thờ còn đơn sơ. Đến thời nhà Nguyễn, đặc biệt là đời Tự Đức Nguyên niên, đền thờ Đoàn Nhữ Hài được nhân dân và dòng họ trùng tu, xây dựng với quy mô lớn gồm các công trình: Cổng tam quan, sân vườn, hạ điện, trung điện, thượng điện, hữu – tả vu và 1 nhà soạn lễ… Đền thờ Đoàn Nhữ Hài là nơi nổi tiếng linh thiêng, góp phần làm nên vùng đất Diễn Châu trở thành nơi địa linh nhân kiệt.

Hàng năm, cứ đến ngày 12/3 âm lịch, nhân dân và con cháu dòng họ Đoàn quây quần về đền thờ tế lễ, tưởng niệm vị danh tướng Đoàn Nhữ Hài. Ngày nay con cháu đã di dời các ngôi mộ của các cụ Tổ đưa về đây, vì thế nơi đây cũng là Nhà thờ họ Đoàn khu vực Bắc miền Trung. Đền thờ Đoàn Nhữ Hài đã và đang thu hút đông đảo nhân dân và khách thập phương đến tham quan tưởng niệm, đồng thời là nơi giáo dục truyền thống yêu nước cho thế hệ hôm nay và mai sau.

Nguồn Internet